
A
Akcja – papier wartościowy potwierdzające prawa do określonej części przedsiębiorstwa (spółki akcyjnej).
Akcja syntetyczna – instrument pochodny oparty o cenę akcji.
Alpha – zysk/strata portfela inwestycyjnego w stosunku do benchmarku.
Analiza fundamentalna – sposób analizy cen instrumentu opierający się na danych makroekonomicznych.
Analiza statystyczna – sposób analizy cen instrumentu polegający na zaawansowanych obliczeniach matematycznych na dużej ilości danych, w celu znalezienia prawidłowości w ruchu ceny.
Analiza techniczna – sposób analizy cen instrumentu opierający się na obserwacji jej zmian w czasie.
Analiza wolumenowa – sposób analizy cen instrumentu opierający się na obserwacji obrotów i ich zmiany w czasie.
Arbitraż – strategia polegająca na jednoczesnym zakupie instrumentu na jednym rynku i sprzedaży na drugim.
Ask – cena sprzedaży. Po tej cenie inwestor może dokonać zakupu.
Aussie – para AUD/USD.
B
Balance – saldo rachunku nie biorące pod uwagę otwartych pozycji.
Bank centralny – bank odpowiedzialny za emisję pieniądza i politykę pieniężną danego regionu.
Bańka spekulacyjna – silne przewartościowanie danego waloru. Cena przez dłuższy czas wzrasta bez wyraźnego uzasadnienia ekonomicznego.
Benchmark – wynik danego indeksu, obligacji, sektora, itp. używany do porównywania wyników inwestycyjnych do całego lub części rynku.
Biblioteka dll – część programu znajdująca się w osobnym pliku z rozszerzeniem .dll, dodająca do niego zaawansowane funkcje.
Bid – cena kupna. Po tej cenie inwestor może dokonać sprzedaży.
BOC – Bank of Canada, bank centralny Kanady.
BOE – Bank of England, bank centralny Wielkiej Brytanii.
BOJ – Bank of Japan, bank centralny Japonii.
Bon pieniężny – krótkoterminowy papier wartościowy emitowany przez bank centralny.
Break Even (BE) – poziom, na którym zysk z jednej lub więcej pozycji z uwzględnieniem wszystkich opłat wynosi 0.
Broker – usługodawca umożliwiający dostęp do rynku i zawierania transakcji.
Buy – pozycja długa.
Buy limit – zlecenie oczekujące kupna po cenie niższej od obecnej.
Buy stop – zlecenie oczekujące kupna po cenie wyższej od obecnej.
C
Carry trading – strategia polegająca na pożyczeniu waluty o niskiej stopie procentowej i zakupie za nią waluty o wysokiej stopie, a następnie trzymaniu otwartej pozycji przez maksymalnie długi czas, czerpiąc zysk z odsetek (swapów).
Catalyst – polska giełda obligacji.
Cena emisyjna – cena po której emitent sprzedaje swoje papiery wartościowe.
Cena nominalna – cena ustalona w statucie spółki określająca nominał akcji.
CFD – Contract for Difference, instrument pochodny oparty na danym walorze, w którym sprzedający zobowiązuje się do zapłaty różnicy między obecną ceną, a ceną w chwili realizacji kontraktu.
Crossy – pary walutowe bez dolara amerykańskiego.
CySEC – Cyprus Securities and Exchange Commission, odpowiednik polskiego KNF na Cyprze.
D
DAX – indeks 30 największych niemieckich spółek.
Day trading – strategia w której pozycje są otwierane i zamykane tego samego dnia.
Deflacja – wzrost wartości pieniądza.
Demo – rachunek u brokera, na którym handluje się przy użyciu pieniędzy „na niby”.
Dźwignia finansowa – mechanizm umożliwiający zawieranie transakcji o wartości większej niż posiadane środki. Na przykład mając 1000 euro i rachunek z dźwignią 1:30, możemy kupić aktywa za równowartość 30 000 euro.
E
ECB – European Central Bank, bank centralny Unii Europejskiej.
ECN – Electronic Communication Network, model działania brokera w którym przekazuje on zlecenia bezpośrednio do innych uczestników rynku.
Edek, Ed – para EUR/USD.
Egzotyki (pary emerging)- pary walutowe z walutą kraju rozwijającego się, np. USD/TRY, USD/PLN.
Equity – saldo rejestru operacyjnego. Saldo rachunku z uwzględnieniem zysku lub straty z otwartych pozycji.
Emitent – wystawca, podmiot tworzący i wypuszczający na rynek papiery wartościowe.
Expert Advisor (EA) – inaczej robot forex.
F
FCA – Financial Conduct Authority, odpowiednik polskiego KNF w Wielkiej Brytanii.
Fed – Fereral Reserve, bank centralny USA.
Figura – 100 pipsów.
Flash crash – nagłe załamanie kursu spowodowane niską płynnością.
FOMC – Federal Open Market Comitee, komitet podejmujący decyzje dotyczące polityki monetarnej dolara amerykańskiego w ramach Fed.
Forex – pozagiełdowy rynek walutowy.
Formacja – w analizie technicznej układ cen pozwalający przewidzieć z pewnym prawdopodobieństwem jej dalszy ruch.
Forward – transakcja wymiany dóbr w przyszłości po z góry uzgodnionym kursie.
Free margin – dostępny depozyt zabezpieczający umożliwiający otwieranie nowych pozycji.
G
Giełda – miejsce gdzie zawierane są transakcje kupna/sprzedaży.
Głębokość rynku – ilość cen po których wystawione są oferty na danym rynku.
GPW – Giełda Papierów Wartościowych, polska giełda.
Grube ryby, grubasy – więksi inwestorzy giełdowi, np. banki, instytucje, fundusze itp.
H
Hedging – strategia polegająca na otwieraniu pozycji przeciwstawnych w celu ograniczenia ryzyka.
HFT – High Frequency Trading, strategia polegająca na otwieraniu i zamykaniu wielu pozycji w bardzo krótkich odstępach czasu.
I
Indeks – instrument, którego cena wynika z notowań walorów wchodzących w jego skład. Obrazuje kondycję danego rynku. Na przykład indeks WIG składa się ze spółek notowanych na GPW, a jego wartość ukazuje kondycję polskiej gospodarki. Indeksy są często stosowane jako benchmarki.
Indykator – wskaźnik.
Inflacja – spadek wartości pieniądza.
Instrument pochodny – instrument którego cena jest oparta na innym, lub kilku innych instrumentach.
Interwał – przedział czasowy.
J
K
Kabel – para GBP/USD.
Kiwi – para NZD/USD.
KNF – Komisja Nadzoru Finansowego, organ czuwający nad przestrzeganiem przepisów finansowych w Polsce.
Krótka sprzedaż – sprzedaż waloru pożyczonego od innego podmiotu.
L
Leszcze – drobni inwestorzy giełdowi.
Lokata – zobowiązane banku do wypłaty wpłaconych środków wraz z odsetkami.
Long – pozycja długa.
Long term – inwestowanie w długim terminie (miesiące, lata, dekady).
Lot – 100 000 jednostek waluty bazowej.
Luka weekendowa – zjawisko występujące na rynkach, które są nieczynne w weekend, polegające na tym, że cena otwarcia w poniedziałek jest inna niż cena zamknięcia w piątek.
M
Machine Learning (ML) – zaawansowana technika programowania polegająca na samodoskonaleniu się algorytmu w oparciu o dostarczone dane.
Majory – główne pary walutowe: EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY, USD/CHF.
Makler – osoba zajmująca się pośrednictwem w obrocie papierami wartościowymi.
Margin – depozyt zabezpieczający użyty do otwarcia pozycji.
Margin call – wezwanie inwestora przez brokera do uzupełnienia depozytu. Pojawia się przy dużych stratach.
Margin level – poziom zabezpieczenia, stosunek equity do użytego depozytu zabezpieczającego.
Market Maker (MM) – model działania brokera w którym on sam jest stroną transakcji. Brokerzy MM budzą wiele kontrowersji, ponieważ między usługodawcą a klientem występuje konflikt interesów. Broker, będąc drugą stroną transakcji, zarabia w momencie, gdy klient traci.
Meta Trader (MT4, MT5) – najpopularniejszy terminal Forex.
Mikrolot – 1000 jednostek waluty bazowej.
Minilot – 10 000 jednostek waluty bazowej.
MQL4/MQL5 – języki służące do tworzenia oprogramowania na MetaTrader 4 i MetaTrader 5.
N
Nanolot – 100 jednostek waluty bazowej.
NBP – Narodowy Bank Polski, polski bank centralny.
NewConnect – polska giełda małych spółek.
News trading – strategia polegająca na handlu w czasie ogłaszania danych makroekonomicznych, wiadomości, itp.
NFP – nonfram payrolls, wskaźnik płac w sektorze pozarolniczym.
Niedowartościowanie – sytuacja, w której cena instrumentu jest mniejsza niż wynikająca z analizy.
NYSE – New York Stock Exchange, nowojorska giełda papierów wartościowych.
O
Obligacja – dokument potwierdzający, że jego wystawca jest dłużnikiem jego posiadacza.
Obligacje korporacyjne – obligacje emitowane przez przedsiębiorstwa.
Obligacje skarbowe – obligacje emitowane przez skarb państwa danego kraju lub regionu.
OHLC – cena otwarcia (Open), najwyższa (High), najniższa (Low) i zamknięcia (Close).
Opcja – instrument umożliwiający dokonanie transakcji w przyszłości bez obowiązku jej realizacji dla jednej ze stron.
Opcja binarna – instrument umożliwiający dokonanie transakcji w określonej przyszłości po określonej z góry cenie, jednak bez obowiązku jej realizacji dla jednej ze stron. W uproszczeniu można przyjąć, że jest to zakład między emitentem a traderem o to, czy cena danego waloru wzrośnie czy spadnie.
Opcja waniliowa – opcja w której cena transakcji zostanie określona w przyszłości.
OTC – Over the Counter, rynek charakteryzujący się brakiem centralnej instytucji nadzorującej.
P
Papier wartościowy – dokument potwierdzający prawa majątkowe jego posiadacza.
Para walutowa – instrument składający się z waluty kwotowanej, której cena jest wyrażona w walucie bazowej.
Parytet – kurs pary walutowej wynoszący 1,00000.
Płynność – ilość ofert na rynku.
Pips – czwarta cyfra po przecinku ceny (0,0001). W przypadku par walutowych z jenem jest to druga cyfra (0,01).
PCR – po cenie rynkowej, tryb nabycia waloru wyłącznie po aktualnej cenie.
Pinbar – świeca z długim cieniem z jednej strony.
PKB – produkt krajowy brutto, wartość wszystkich produktów i usług w danym regionie.
PKB per capita – wartość PKB w stosunku do ilości mieszkańców danego regionu.
PKC – po każdej cenie, tryb nabycia waloru bez względu na cenę.
Poślizg – sytuacja. w której transakcja została zawarta po innej cenie niż chciał tego trader, ze względu na niską płynność.
Pozycja krótka (short, sell) – pozycja oznaczająca krótką sprzedaż instrumentu.
Pozycja długa (long, buy) – pozycja oznaczająca kupno instrumentu.
Price Action (PA) – strategia polegająca na analizie czystego wykresu, bez żadnych wskaźników.
Prospekt emisyjny – dokument określający zasady emisji papierów wartościowych publikowany przez ich emitenta.
Prowizja – opłata pobierana przez brokera za zawieranie transakcji.
Przewartościowanie – sytuacja, w której cena instrumentu jest wyższa niż wynika to z analizy.
Punkt – ostatnia cyfra po przecinku ceny (0,00001). 10 punktów to jeden pips.
Q
R
Real – konto u brokera, na którym handluje się prawdziwymi pieniędzmi.
Redyskonto – przyjęcie wierzytelności od banków komercyjnych przez bank centralny.
Rekwotowanie – sytuacja, w której broker zmienił cenę wykonania transakcji już po jej zakończeniu.
Robot Forex – program umożliwiający handel automatyczny i pasywne zarabianie na Foreksie.
Rolowanie (rollover) – zastępowanie transakcji inną która ma późniejszy termin wykonania.
Rozbieg – ruch ceny przed wykonaniem dużego skoku w przeciwną stronę.
Rynek głęboki – rynek z dużą ilością cen po których wystawione są oferty.
Rynek płytki – rynek z małą ilością cen po których wystawione są oferty.
Rzeźnik – para GBP/JPY.
S
Scalping – strategia polegająca na szybkim otwieraniu i zamykaniu transakcji. Pozycje są otwarte przez maksymalnie kilka minut. Celem scalpingu jest wyłapanie niewielkich, szybkich ruchów ceny.
Sell – pozycja krótka.
Sell limit – zlecenie oczekujące krótkiej sprzedaży po cenie niższej od obecnej.
Sell stop – zlecenie oczekujące krótkiej sprzedaży po cenie wyższej od obecnej.
Short – pozycja krótka.
Short term – inwestowanie w krótkim terminie (godziny, dni).
Spekulant – osoba, która jest nastawiona wyłącznie na zysk. Zwykle nie posiada dużej wiedzy, pragnie tylko kupić taniej i sprzedać drożej.
Spot – transakcja z natychmiastowym terminem wykonania.
Spread – różnica między ceną Ask i Bid.
Spread na wykresie (tradingview.com)
Statement – historia rachunku.
Stop Loss (SL) – zlecenie obronne zamykające pozycję na większej stracie / mniejszym zysku niż w momencie złożenia tego zlecenia.
Stop out – poziom zabezpieczenia, który powoduje automatyczne zamknięcie jednej lub więcej pozycji. Pojawia się przy bardzo dużych stratach.
Stopa bezrobocia – stosunek liczby zarejestrowanych bezrobotnych do wszystkich mieszkańców w wieku produkcyjnym w danym regionie.
Stopa depozytowa – oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych w banku centralnym przez banki komercyjne.
Stopa lombardowa – oprocentowanie na które bank centralny pożycza pieniądze bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych.
Stopa procentowa – koszt pieniądza; procentowa wartość jaką należy zapłacić za użycie cudzego kapitału.
Stopa redyskontowa – stopa procentowa służąca do obliczania ceny po której bank centralny przyjmuje w redyskonto weksle od banków komercyjnych.
Stopa referencyjna – rentowność bonów pieniężnych emitowanych przez NBP.
Streak – seria zyskownych lub stratnych transakcji pod rząd.
STP – Straight Through Processing, model działania brokera polegający na przekazywaniu zleceń do dostawcy płynności.
Swap – opłata naliczana za przetrzymanie otwartej pozycji przez noc.
Świeca japońska – diagram przedstawiający cenę otwarcia, najwyższą, najniższą i zamknięcia.
Swing trading – strategia polegająca na zawieraniu transakcji na lokalnych dołkach i górkach cenowych.
T
Take Profit – zlecenie realizacji zysku.
Terminal – program umożliwiający korzystanie z usług brokera.
Tick – najmniejsza wartość o którą może zmienić się cena.
Trader – inwestor, osoba zawierająca transakcje w swoim imieniu. Dobry trader posiada niezbędną wiedzę o rynkach finansowych.
Trailing stop – stop loss kroczący. Poziom zlecenia SL zmienia się automatycznie w zadanej odległości od ceny, gdy porusza się ona w pożądanym kierunku.
U
Udział – część spółki z o.o., odpowiednik akcji w spółkach z o.o.
Ujek – para USD/JPY.
V
W
Waluta bazowa – waluta w parze walutowej, w której wyrażona jest cena waluty kwotowanej. Na przykład w parze EUR/USD walutą bazową jest dolar amerykański, a kurs tej pary pokazuje ile trzeba zapłacić dolarów za jedno euro.
Waluta kwotowana – waluta w parze walutowej, której cena jest wyrażona w walucie bazowej.
WIBOR – Warsaw Interbank Offer Rate, procent na który banki w Polsce pożyczają pieniądze sobie nawzajem.
WIG – Warszawski Indeks Giełdowy.
WIG20 – indeks 20 największych spółek notowanych na GPW.
Wolumen – liczba walorów, które w danym okresie zmieniły właściciela.
Wolumen rzeczywisty – wolumen ukazujący rzeczywiste obroty na rynku.
Wolumen tickowy – ilość zmian ceny w danym okresie.
Wskaźnik (indykator) – wartość obliczana za pomocą określonego algorytmu na podstawie ceny w danym okresie.
Wykres liniowy – sposób przedstawienia wykresu prezentujący zmianę ceny zamknięcia w czasie.
Wykres świecowy – sposób przedstawiania wykresu na którym prezentowana jest cena otwarcia, najwyższa, najniższa i zamknięcia w formie świec japońskich.
X
Y
Z